To nie ma znaczenia, czy ktoś ma zdiagnozowane narcystyczne zaburzenie osobowości, czy zachowuje się jak narcyz, czy po prostu ma cechy narcystyczne.
Nie ma znaczenia, czy ma unikający styl przywiązania, nosi w sobie matczyna i/lub ojcowską ranę i powiela zachowania rodzica lub inne schematy.
Nie ma znaczenia czy jest zwyczajnie emocjonalnie niedojrzały i rejestruje rzeczywistość przez pryzmat swoich emocji, odpowiadając nielogicznym zachowaniem.
Znaczenie mają poniższe pytania oraz udzielone odpowiedzi:
1.
Czy ta osoba interesuje się moimi uczuciami i potrzebami?
Chodzi o to, czy partner aktywnie słucha Twoich emocji i reaguje na Twoje potrzeby. Brak zainteresowania uczuciami oznacza ignorowanie tego, co dla Ciebie ważne, minimalizowanie Twoich emocji lub brak wsparcia w trudnych momentach.
2.
Czy mogę przekazać jej konstruktywną opinię bez ryzyka, że wpadnie w złość, furię i będzie mnie za to karać?
Chodzi o to, czy w relacji panuje bezpieczna przestrzeń do wyrażania swoich myśli i opinii. Jeśli partner reaguje złością, obwinianiem, karaniem lub agresją na konstruktywną krytykę, lub nawet na zwrócenie uwagi - świadczy to o braku szacunku i emocjonalnej dojrzałości, co jest sygnałem toksycznego zachowania.
3.
Czy ta osoba wnosi spokój do mojego życia, czy tylko więcej stresu i chaosu?
Czy obecność partnera daje poczucie bezpieczeństwa i wsparcia, czy wręcz przeciwnie – powoduje ciągły stres, niepewność i napięcie. Relacja, która przynosi więcej chaosu niż spokoju, może być źródłem emocjonalnego wyczerpania i sygnałem toksycznego wzorca. Takie sytuacje najczęściej dzieją się cyklicznie.
4.
Czy czuję się w tej relacji bezpiecznie? Bezpiecznie, by mówić „nie”. Bezpiecznie, by być sobą?
Czy możesz wyrażać swoje granice, opinie i prawdziwe emocje bez lęku przed karą, odrzuceniem czy wyśmianiem. Brak poczucia bezpieczeństwa może oznaczać poczucie bycia kontrolowaną/ym, ocenianą/ym lub możesz bać się konsekwencji bycia po prostu sobą. Zdrowa relacja daje przestrzeń na autentyczność i asertywność.
5.
Czy w związku występuje dynamika raz bliżej, raz dalej? Jednego dnia jest miło, drugi zaczyna się awanturą z niejasnego powodu ?
Chodzi o to, czy relacja jest przewidywalna i stabilna emocjonalnie, czy przypomina huśtawkę nastrojów. Nagłe zmiany – od czułości do awantur bez jasnego powodu – mogą świadczyć o manipulacji, braku kontroli emocji lub toksycznym wzorcu „push and pull”, który wywołuje niepewność i uzależnia emocjonalnie. Często wina jest przerzucana na partnera / partnerkę, ale nie zawsze jest to poparte konkretnym przykładem.
6.
Czy często słyszysz warunkowanie "Gdybyś mnie kochała, to...", "Gdyby Ci zależało, to..."
Chodzi o sytuacje, w których partner używa emocjonalnego szantażu, by wymusić określone zachowania lub decyzje. Takie komunikaty stawiają Cię w poczuciu winy i sugerują, że Twoja miłość musi być „udowadniana” spełnianiem żądań. To forma manipulacji, która osłabia Twoje granice i poczucie wartości.
7.
Czy przeprasza za swoje słowa lub zachowanie ?
Chodzi o to, czy partnerka / partner bierze odpowiedzialność za swoje słowa i czyny, czy zrzuca winę na Ciebie.
Przedstawia to tak, że gdyby nie Ty, to nie powiedział/a, nie zachował/a by się w ten sposób. Uważa, że jej / jego zachowanie jest usprawiedliwione.
Brak prawdziwych przeprosin i przerzucanie odpowiedzialności to oznaka braku empatii i mechanizmu obronnego, który może utrwalać toksyczną dynamikę w relacji.
8.
Czy unika trudnych rozmów i czy potrafi komunikować się z szacunkiem i empatią?
Chodzi o zdolność partnera / partnerki do prowadzenia konstruktywnej komunikacji. Unikanie trudnych tematów, brak konkretnych odpowiedzi, używanie ogólników oraz przerzucanie odpowiedzialności na Ciebie "bo Ty..." wskazuje na trudności w empatycznej i dojrzałej rozmowie. Taka dynamika utrudnia rozwiązywanie konfliktów i budowanie bliskości.
9.
Czy ciągle testuje moją zależność, dostępność prowokacjami i/lub ciągłymi prośbami, często po awanturach?
Chodzi o sytuacje, w których partner sprawdza Twoją lojalność, dostępność lub uczucia poprzez prowokacje, żądania czy wymuszanie prośby po awanturach. Takie zachowania mogą służyć kontroli emocjonalnej i manipulacji, wywołując poczucie winy, niepewności i zależności w relacji.
10.
Czy możesz ustalić coś konkretnego i liczyć na drugą osobę, że wywiąże się z zadania i zrobi to w terminie ?
Chodzi o to, czy partner jest wiarygodny i odpowiedzialny w codziennych sprawach. Jeśli trudno cokolwiek konkretnie ustalić, a gdy już coś zostanie uzgodnione, partner nie wywiązuje się z zobowiązań i przerzuca winę na Ciebie, oznacza to brak odpowiedzialności i rzetelności, co może sprawiać, że relacja jest jednostronna, a przez to destabilizować ją i wywoływać frustrację. W toksycznej relacji druga strona wymaga konkretnych działań z Twojej strony i skrupulatnie z nich rozlicza.
11.
Czy druga osoba mówi o szacunku, lojalności i sprawiedliwość ale swoim zachowaniem temu przeczy ?
Chodzi o sytuacje, w których partner deklaruje wartości takie jak szacunek, lojalność czy sprawiedliwość, ale jego zachowanie pokazuje coś zupełnie innego – lekceważenie granic, manipulację, faworyzowanie siebie czy ignorowanie Twoich potrzeb. Taki rozdźwięk między słowami a czynami podważa zaufanie i wskazuje na hipokryzję w relacji, co jest charakterystyczne dla toksycznych zachowań.
12.
Czy masz wrażenie, że druga osoba konkuruje z Tobą w relacji ?
Chodzi o to, czy partner traktuje Waszą relację jak rywalizację zamiast współpracy. Jeśli odczuwa zazdrość, lekceważy Twoje sukcesy, umniejsza je lub próbuje je przewyższyć, może to sygnalizować brak wsparcia i zdrowej empatii, co jest cechą toksycznej dynamiki.
13.
Czy idealizujesz i racjonalizujesz zachowania ?
Chodzi o to, czy łapiesz się na tym, że tłumaczysz partnera, minimalizujesz jego zachowania („on /a tak ma”, „to przez stres”, "miał/a trudne dzieciństwo"), zamiast zobaczyć realny wpływ na swoje życie i emocje. Czy idealizujesz go wracając w myślach do czasów z początku relacji kiedy wydawał się być inny / a. Idealizowanie i racjonalizowanie to mechanizmy obronne, które mogą utrzymywać Cię w toksycznej relacji kosztem własnych granic i dobrostanu.
14.
Czy jesteś nadmiernie czujna / czujny ?
Chodzi o to, czy czujesz potrzebę ciągłego monitorowania zachowań partnera, przewidywania jego reakcji lub kontrolowania sytuacji, by uniknąć konfliktu. Nadmierna czujność może świadczyć o braku poczucia bezpieczeństwa w relacji i chronicznym stresie emocjonalnym spowodowanym toksycznym wzorcem zachowań.
15.
Czy robisz notatki po awanturach, żeby upewnić się, co naprawdę się wydarzyło ?
Chodzi o sytuację, w której zaczynasz wątpić w swoją pamięć i interpretację zdarzeń, więc zapisujesz szczegóły kłótni, by upewnić się, co naprawdę miało miejsce lub nawet, żeby w ogóle pamiętać co się wydarzyło. To może być oznaka gaslightingu – manipulacji, która podważa Twoją pewność siebie i zaufanie do własnych odczuć.